Diac là gì? Cấu tạo, nguyên lý và ứng dụng của diac
Diac là gì? Cấu tạo và nguyên lý làm việc của diac là gì? Đây là câu hỏi chúng tôi nhận được thường xuyên hàng ngày. Hôm nay trong nội dung bài viết “Diac là gì? chúng tôi sẽ giúp bạn giải những đáp thắc mắc trên.
Diac là gì?
Diac (Diode AC) là một linh kiện bán dẫn hoạt động giống như một van điện xoay chiều. Nó có đặc tính là nó có thể cho dòng điện xoay chiều đi qua ở cả hai nửa chu kỳ (nửa chu kỳ dương và nửa chu kỳ âm) của dòng điện xoay chiều AC khi điện áp đặt vào linh kiện vượt quá một ngưỡng nhất định. Linh kiện này thường được sử dụng trong bộ điều chỉnh điện áp một pha hoặc ba pha. Ngày nay, diac được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là diac DB3.
Cấu tạo linh kiện
Linh kiện có thể được sản xuất dưới dạng cấu trúc ba hoặc năm lớp bán dẫn. Bạn có thể đọc về các đặc tính và nguyên tắc cho dòng điện chạy qua của các lớp bán dẫn P và N trong bài viết về Transistor.
Thông thường, trong thực tế, Diac loại 3 lớp bán dẫn có nhiều khả năng được sử dụng hơn. Ở các diac có cấu tạo 3 lớp bán dẫn, chúng sẽ có điện áp ngưỡng khoảng 30V. So với diac 3 lớp, diac 5 lớp chỉ khác về đặc tuyến vôn-ampe, còn nguyên lý làm việc thì hoàn toàn tương tự.
Nguyên lý hoạt động
Như đã đề cập trong phần khái niệm, nguyên lý hoạt động của diac có thể được hiểu một cách dễ dàng nhất như sau: khi đặt điện áp lớn hơn mức điện áp ngưỡng của diac (thường là 30V), diac cho phép dòng điện chạy qua. Hay nói cách khác, diac giống như van nước, dòng điện xoay chieuf AC là một ống chứa nước. Nếu áp suất tác động lên van đủ lớn, van sẽ tự mở. Ngay cả khi điện áp đặt vào lớn hơn 30V, nó sẽ chỉ cho dòng điện xoay chiều đi qua thôi.
Ứng dụng của Diac trong thực tế
Ứng dụng trong mạch Dimmer
Mạch điều chỉnh độ sáng, còn được gọi là mạch Dimmer của đèn, rất phổ biến trên thị trường ngày nay, có giá từ hàng chục đến hàng trăm nghìn.
Nếu bạn đã học về điện tử trong một thời gian dài, thì chiếc điều chỉnh độ sáng này sẽ trông rất quen thuộc với bạn, phải không? Cấu tạo bên trong chỉ gồm triac và một số linh kiện cơ bản khác cho phép bạn điều chỉnh độ sáng và tốc độ của động cơ này.
Đầu vào và đầu ra của bộ điều chỉnh độ sáng là điện áp xoay chiều AC (lưu ý rằng bạn phải rất cẩn thận khi mắc điện 220V). Trong mạch sử dụng biến trở VR1 để thay đổi dòng điện qua diac, thay đổi dòng kích đến chân G của triac, dẫn đến thay đổi dòng tiêu thụ của tải, dẫn đến thay đổi công suất của tải (đó là sự thay đổi độ sáng hoặc tốc độ của động cơ).
Ứng dụng trong điều khiển nhiệt độ
Sự kết hợp tuyệt vời giữa triac và diac tạo nên một mạch điều khiển nhiệt độ cực kỳ hiệu quả. Một mạch diac-triac điển hình được sử dụng để điều khiển nguồn điện xoay chiều cho lò sưởi như trong sơ đồ. Các tụ điện C1 mắc nối tiếp với cuộn cảm L trong triac làm chậm sự tăng điện áp trên thiết bị khi nó ở trạng thái không hoạt động.
Điện trở R4 trên diac đảm bảo điều khiển trơn tru ở tất cả các vị trí của chiết áp R2. Độ dẫn (góc dẫn) của triac được thiết lập bằng cách điều chỉnh chiết áp R2. Càng nhiều triac dẫn điện thì đầu ra từ lò sưởi nhiệt càng cao. Do đó, có thể kiểm soát trơn tru công suất phát nhiệt từ bộ gia nhiệt.
Các lưu ý khi sử dụng linh kiện
- Linh kiện không phân biệt giữa chân và chiều dòng điện. Vì vậy không quan trọng chân nào là A1 và A2!
- Dòng điện cực đại qua linh kiện khoảng 2A. Mục đích chính là vừa truyền tín hiệu điều khiển.
- Một số loại Diac ở nước ta có màu xanh da trời đặc trưng. Một số có màu đen hoặc đỏ.
- Vì ứng dụng chính của diac là dẫn các tín hiệu điều khiển. Linh kiện này có thể được gọi là một phụ kiện trung gian. Do đó, diac hiếm khi được sử dụng độc lập trong các mạch điện.
Qua bài viết “Diac là gì? đã giúp bạn hiểu thêm một chút về dòng linh kiện này. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho các bạn. Hãy nhớ like hoặc share trên Facebook để có thể đọc lại nếu cần.
https://vanmays.blogspot.com/2022/10/cach-au-noi-mach-ien-van-bi-ieu-khien.html
https://vanmays.wordpress.com/2022/10/15/cac-tinh-nang-noi-bat-cua-van-bi-nhua-dieu-khien-dien/
